ZAANDAM – De Werkgroep Struikelstenen Zaanstad gaat op 13 en 14 oktober in Zaandam veertien nieuwe struikelstenen onthullen. Tijdens een korte ceremonie worden de namen en levensgeschiedenissen voorgelezen van de mensen voor wie een steen onthuld wordt. Daarna kan, na een ogenblik stilte, een steentje – bloemen worden nooit gelegd op Joodse ‘graven’ – bij de struikelstenen worden gelegd.
Herinnering aan Zaanse Joden die in de Tweede Wereldoorlog werden weggevoerd en vermoord
In Zaanstad zijn inmiddels al ruim 150 struikelstenen geplaatst. Het streven is in 2023 alle 177 omgebrachte Zaans-Joodse inwoners te herinneren door middel van deze gedenktekens.
De struikelstenen worden gemaakt door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het door hem opgezette project loopt al vanaf 1994. Sindsdien legde hij verspreid over Europa tienduizenden Stolpersteine, zoals de struikelstenen in het Duits heten. Demnig heeft ze zo genoemd, omdat je er over struikelt in je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst op de stenen te kunnen lezen. Passanten worden als het ware uitgenodigd om even stil te staan bij de aangeboden informatie.
Op de gedenktekens (10 x 10 cm) worden, in een messing plaatje, onder meer de naam, geboortejaar en overlijdensdatum van het slachtoffer aangebracht. De struikelstenen krijgen vervolgens een plek in het trottoir bij de voormalige woningen van de slachtoffers.
Zichtbaarheid
Van de bijna driehonderd Joden die begin 1942 woonden in het gebied dat nu Zaanstad is, stierven 177 personen een voortijdige dood, vrijwel allen in Auschwitz of Sobibor. Van hen heeft het merendeel geen graf. Aangezien een mens pas is vergeten als zijn/haar naam vergeten is, wil de werkgroep de namen van alle omgekomen Zaanse Joden zichtbaar maken. Daarmee ontstaat een gebroken namenlint door de stad: een monument dat de herinnering aan de weggevoerde Zaanse Joden levend houdt.
De onthullingen vinden plaats in de Baltischestraat 8, Hogendijk 30, Stationsstraat 84, Botenmakersstraat 68 en Botenmakersstraat 108.
